UV licht
Het licht wat de zon uit straalt is voor ons mensen uiteraard zichtbaar maar bevat tevens een niet voor voor het menselijk oog waarneembaar ultraviolet licht. De golflengte van UV-licht is 1 tot 400 nanometer en binnen deze range kent men een onderverdeling tussen:
UV-A: golflengte tussen ca. 315 en 400 nm
UV-B: golflengte tussen ca. 280 en 315 nm
UV-C: golflengte van minder dan 280 nm
UV licht zorgt ervoor dat onze huid rood kleurt of zelfs verbrand.
UV-A: resorteerd hetzelfde effect maar in veel mindere mate.
UV-B: is daar de grootst verantwoordelijke factor voor.
UV-C: wordt gefilterd door de atmosfeer
De eenheid UV straling wordt uitgedrukt in microWatt (uW) per vierkante centimeter (uw/cm2).
1 milliWatt (mW/cm2) = 1000 uW/cm2
Benodigde dosering UVB bij leguanen
In het leefgebied van de iguana iguana wordt er in de ochtend en avondzon gemiddelt 150 – 250 uW/cm2 gemeten. Hierin zonnen de leguanen. In het middaguur ligt dit rond de 450 uW/cm2. De dieren zoeken dan de schaduw op. In de schaduw verkrijgen zij 30 – 50 uW/cm2.
Er is een richtlijn die zegt dat de aanbevolen dosering UVB voor Iguana iguana ligt tussen de 20 – 40 uW/cm2.
Een studie op de Cayman eilanden naar de Cyclura lewisi door Matt Goetz van het Durrell Institute geeft aan dat deze leguanen in het wild de gehele dag een dosering krijgen van gemiddeld 100uw/cm2
Dit is een gemiddelde daar je te maken hebt met zon en schaduw. In het midden van de dag is daar 400uW/cm2 gemeten.
De vier verschillende vormen van vitamine D
Men onderscheidt vier verschillende vormen van vitamine D:
- vitamine D2 (ergocalciferol); dit komt voor in bepaalde voedingsmiddelen, zoals paddestoelen;
- vitamine D3 (cholecalciferol); dit bevindt zich in voedingsmiddelen van dierlijke oorsprong; het is tevens de vorm die de huid produceert uit previtamine D3, ofwel precholecalciferol, onder invloed van ultraviolet licht;
- 25-hydroxyvitamine D(calcidiol); dit is de in de lever uit vitamine D2 of D3 geproduceerde metaboliet van vitamine D, met slechts geringe biologische activiteit;
- 1,25 dihydroxyvitamine D (calcitriol); deze in de nieren uit calcidiol gevormde metaboliet van vitamine D is de fysiologisch actieve stof. Calcitriol is een chemische door het lichaam gevormde stof welke zorgt voor de opname van calcium via het darmkanaal.
In het algemeen wordt de concentratie van calcidiol in het bloed beschouwd als een geschikte maat voor de vitamine-D-status
Vitamine D
Vitamine D werd oorspronkelijk ingedeeld in de categorie voedingsstoffen, maar vandaag de dag weten we dat het een voorloper is van het steroïdenhormoon calcitriol, dat zich aan een proteïne bindend hormoon (nucleaire receptoren) bindt en van invloed is op het omzetten van genen. Dit hormoon speelt een centrale rol in de regulering van de opname van calcium en fosfor en de stofwisseling. Dieren met een vitamine D gebrek zijn verminderd in staat tot opname van calcium uit voedsel, wat calciumgebrek tot gevolg heeft. De meeste gewervelde landdieren die aan genoeg UV-B straling worden blootgesteld, zijn blijkbaar in staat genoeg vitamine D en de bijbehorende metabolieten te produceren om hun calciumniveau op peil te houden. Het is niet makkelijk om vitamine D uit voedsel op te nemen, omdat er gewoonweg niet veel voedingsmiddelen bestaan die veel vitamine D bevatten.
Geraadpleegde literatuur:
MacCargar, R. 2003. Iguanas and Artificial Ultraviolet Light: How and How Much Made Simple – Well, Not Exactly Simple. Journal of the International Iguana Society 10 (3) 82.
MceDel”>Krughoff, D.A. 2003. Reptile Lighting 2003. Myiguana.com, Hoyleton, Illinois.
Elliot R. Jacobson, DVM, PhD, DACZM (2003) Biology, Husbandry, and Medicine of the Green Iguana.
Original edition.