Door: Thijs van den Burg
Bericht uit het veld
Binnen het Nederlandse Koninkrijk komen unieke leguanen voor, zo leeft de Antillenleguaan op St. Eustatius, en is Saba thuis voor een (gedeeltelijk) melanistische populatie van de groene leguaan. Wat beide eilanden gemeen hebben is dat ze hoofdzakelijk bevoorraad worden vanaf Sint Maarten. Sint Maarten staat bekend als regionale hub voor niet-inheemse soorten. Dit geldt ook voor leguanen; alle leguanen op Sint Maarten zijn niet inheems en hebben een herkomst van Curaçao, Colombia of Centraal Amerika.
Helaas kunnen de niet-inheemse leguanen op Sint Maarten gemakkelijk de havengebied op het eiland opkomen. Daar verstoppen ze zich in materialen/goederen die naar Saba of St. Eustatius zullen worden verstuurd, waarna ze daar weer uit de containers komen. Wanneer deze niet-inheemse dieren op Saba of St. Eustatius niet direct op de havengebieden worden opgemerkt en gevangen, vormen deze dieren een grote dreiging voor de inheemse populaties.
SDGL steunt een project dat zich richt op de Sabaanse leguaanpopulatie waarin niet-inheemse leguanen worden geïdentificeerd en worden verwijderd, om daarmee hun uitbreiding en hybridisatie met de inheemse populatie te voorkomen. Sinds het Bericht uit het veld van 2023 is in overleg met de lokale overheid besloten om niet-inheemse leguanen dood te schieten. Dit gebeurd in samenwerking met professionele jagers die op Saba werkzaam zijn om loslopende geiten te verwijderen.
Binnen deze samenwerking identificeert Thijs van den Burg niet-inheemse leguanen door middel van monitoring met behulp van een verrekijker en telescoop. Deze vinden vooral plaats in twee gebieden, rondom de haven en in Windwardside. Wanneer een niet-inheemse leguaan is waargenomen wordt in samenwerking met de jagers een plan gemaakt om het dier te schieten.
Recent was Thijs weer op Saba (zowel in december 2024 als februari-maart 2025) en is het gelukt om 52 leguanen te verwijderen. Op Saba is de paartijd voor leguanen tijdens december-januari, waarna in maart de meeste vrouwtjes een nest graven en eieren leggen. Het bezoek van Thijs viel dus in deze reproductie periode waardoor ook data verzameld kon worden over het aantal eieren dat niet-inheemse dieren leggen. Deze data laat zien dat niet-inheemse dieren tot wel 2x zoveel eieren leggen als inheemse dieren voor dezelfde lichaamslengte. Deze informatie is belangrijk om te begrijpen hoe de inheemse dieren worden verdrongen door niet-inheemse leguanen en bevestigd de noodzakelijke aard van dit project voor de bescherming van de leguaanpopulatie op Saba.
Daarnaast is er voor het eerst een grote gemeenschappelijke nestplaats gevonden op Saba. Over een periode van 5 dagen werden minstens 10 verschillende leguanen gezien die een nest aan het graven waren. Daarnaast waren er al sporen van nesten die eerder waren gegraven en duurde de nestperiode nog voort na het laatste bezoek. Een erg belangrijke plek dus om te beschermen!
