De Fiji eilanden erkennen momenteel 3 levende soorten van het geslacht Brachylophus (faciatus, bulabula en vitiensis). Recent is er daar een bij gekomen, namelijk de Gau Fiji leguaan, Brachylophus gau sp. nov. Het was al decennia lang bekend dat er leguanen leefden op Gau, het vijfde grootste eiland van Fiji, maar de soort was nog niet eerder wetenschappelijk onderzocht.

Het eiland Gau, waar de nieuw beschreven soort inheems is.

Het onderzoek bestond uit het meten van morfologische metingen en kleurpatronen van zes verschillende levende exemplaren, vijf geconserveerde (waarvan enkele ook levend geobserveerd zijn) en foto’s van zeven extra exemplaren gevonden op Gau.
Alle recente geconserveerde specimen zijn ondergebracht op de University of South Pacific Herpetology Collection op Suva, Fiji.
In totaal zijn er 232 exemplaren van andere soorten, inclusief mogelijk nog onbeschreven soorten van het geslacht Brachylophus, onderzocht.

Een prent van een mannelijk en vrouwelijk exemplaar. © Cindy Hitchcock

De Gau leguaan verschilt van de andere soorten in fysiek opzicht door de unieke kleurpatronen, inclusief een groene keel bij zowel de mannetjes als de vrouwtjes. In tegenstelling tot de andere soorten, waarbij de mannetjes nooit volledig groene kelen hebben. Verder is het tot dusver bekend de kleinste soort in Fiji met een 13% kleiner lichaam dat de eerstvolgende soort in grootte en 40 % kleiner dat de grootst bekende soort.

Een vrouwelijk exemplaar van B. gau sp. nov. © Theo Blossom

Momenteel staat het voortbestaan van de Fiji leguanen onder druk door habitat verlies en invasieve soorten, zoals verwilderde katten, mangoesten en geiten.
Het eiland Gau dat circa 130m2 groot is, is pakweg voor de helft bosgebied en de andere helft is een mix van grasland, plantages en bossen die zich opnieuw herstellen na de gevolgen van houtkap.

De ontdekking van deze nieuwe soort blijft de mensen in Fiji verrassen. De eilanden blijken veel rijker met reptielensoorten te zijn dan eerst werd gedacht.